آشنایی با اجزای اتوکلاو دندانپزشکی
ارسال شده توسط dentland در دسته بندی پزشکی 2 سال پیش

⚠️ گزارش تخلف

اتوکلاو دستگاهی مجهز برای استریل کردن تجهیزات است که خود از اجزای مختلفی تشکیل شده است و هر قسمت عملکرد مختص به خود را دارد. از اجزای مهم این دستگاه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• محفظه درونی (Chamber): این اصلی ترین بخش دستگاه است که لوازم در آن قرار می گیرند تا استریل شوند. محفظه درونی با چمبر با حجم های مختلفی در دسترس مصرف‌کنندگان قرار می گیرد و و حجم چمبر ظرفیت دستگاه را نشان می دهد.

• محفظه بیرونی(Jacket) : محفظه بیرونی دقیقا روی محفظه درونی قرار می گیرد و وظیفه اصلی آن تامین دمای مورد نیاز در چمبر است و سعی دارد تا این دما را به خوبی حفظ کند. محفظه داخلی و خارجی در مقابل رطوبت و حرارت دوام زیادی دارند و دچار پوسیدگی و زنگ زدگی نمی شوند.

• درب اتوكلاو : درب قسمت اصلی دستگاه است و در صورتی که بسته نباشد دستگاه نمی تواند به خوبی کار خود را انجام دهد. برای اینکه بتوانید به محفظه چمبر دسترسی داشته باشید و لوازم را بارگذاری یا تخلیه کنید این درب طراحی شده است. به کمک جک پنوماتیک می توانید درب را حرکت دهید و باز و بسته کنید.

• منبع مولد بخار : بخار کار اصلی را در این دستگاه به عهده دارد. بخار و حرارت در این دستگاه توسط المنت ها ایجاد می شود و آبی که در دستگاه قرار دارد به سرعت بخار می شود تا سطح لوازم را به طور کامل پوشش دهد و بتواند آنها را استریل کند.

• پمپ وكیوم : برای تخلیه هوا در محفظه بیرونی دستگاه نیاز به پمپ وکیوم است. این پمپ در ابتدای سیکل کار خشک کردن لوازم را انجام می‌ دهد و شما می توانید پس از برداشتن تجهیزات از داخل دستگاه به راحتی از آنها استفاده کنید.

• شیرها و اتصالات : برای اینکه بتوان جریان آب و بخار را در سیستم کنترل کرد و به راحتی انتقال داد نیاز به شیر و اتصالات است که به صورت کاملا ایمن نصب می شوند.

• فشار شكن : برای کاهش فشار بخار مرکزی آن هم قبل از ورود به سیستم نیاز است تا فشار شکن روی دستگاه اتوکلاو نصب شود.

• منبع کندانسور : برای اینکه بتوان بخار خروجی را به سمت فاضلاب هدایت کرد نیاز است تا کندانسور روی دستگاه نصب شود.

انواع مختلف اتوکلاوها بر اساس عملکرد

اتوکلاوهای طراحی ساخته به کمک دما و فشار بالا کار استریل را انجام می دهند اما تجهیزات نصب شده روی آنها با هم متفاوت است به همین دلیل می توانیم بر اساس عملکرد اتوکلا‌و را به ۴ دسته زیر تقسیم کنیم:

1. اتوکلاوهای عمودی: برای استفاده از این اتوکلاو باید درب آن که در قسمت بالا قرار دارد را باز کنید تا بتوانید بارگیری را انجام دهید. این مدل طراحی ظریفی دارد و بیشتر به صورت رومیزی استفاده می شود که شما می توانید در آزمایشگاه ها و کلینیک های کوچک از آن استفاده کنید. اتاقک استریل این دستگاه ظرفیت کمی دارد که شما باید هنگام خرید به این موضوع توجه کنید.

2. اتوکلاوهای افقی: این دستگاه به صورت افقی طراحی شده به طوری که محفظه بارگیری آن در بخش جلو قرار دارد و شما با باز کردن درب می توانید به راحتی لوازم را در سینی دستگاه قرار دهید. ظرفیت این دستگاه بیشتر از مدل قبلی است به همین دلیل سطح کاربری گسترده ای دارد. اگر در طول روز لوازم زیادی برای استریل کردن دارید این مدل بهترین گزینه است.

3. اتوکلاوهای جابجایی گرانشی: در این دستگاه خروج هوا از محفظه به کمک بخار متراکم شده انجام می‌ شود به همین دلیل عملکرد فوق‌العاده ای دارد و امروزه بیشتر از سیستم های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. شما می توانید برای استریل کردن لوازم جراحی که مسطح و صاف هستند و ضایعات و آلودگی های خطرناک این مدل را انتخاب کنید. این دستگاه اگر چه همه کاره نیست اما سرعت و قدرت بالایی دارد.

4. اتوکلاوهای پیش خلاء (prevac): این مدل تا حدودی همه کاره است به همین دلیل کارایی خوبی دارد. در این دستگاه پمپ خلا استفاده شده تا هوا به سرعت از محفظه اتوکلاو خارج شود. بدین ترتیب بخار با سرعت و قدرت بیشتری وارد دستگاه شده و می تواند کار استریل کردن را به بهترین شکل ممکن انجام دهد. اگر قصد استریل کردن منسوجات و لوازم با ساختار مختلف و قطعات بزرگ را دارید این مدل با عملکرد خوب خود می تواند به راحتی پاسخگوی نیاز شما باشد. از پلی اتیلن ساخته به همین دلیل چگالی بالایی هم دارد.(دمای استاندارد اتوکلاو چقدر است ؟)

اجزای درب اتوکلاو دندانپزشکی

درب اتوکلاو اصلی ترین بخش آن است که در مدل های مختلف این درب در بخش افقی و عمودی دستگاه قرار دارد. درب در ورودی محفظه اصلی قرار دارد که شما با باز کردن درب می توانید لوازم را داخل محفظه قرار دهید. با قرار دادن درب در این قسمت فضای بیرون از بخش استریل به طور کامل جدا می شود. درب ها به ابزار ایمنی مجهز هستند و زمانی که بسته می شوند هیچ راه نفوذی ندارند.

وقتی فشار دستگاه افزایش پیدا می کند دستگاه دیگر اجازه باز کردن درب را به شما نمی دهد. بدین ترتیب توانسته به طور کاملا ایمن عمل کند. درب اتوکلاو به صورت دستی و مکانیکی است که از یک دستگیره کوچک تشکیل شده تا شما بتوانید راحت‌تر درب را باز و بسته کنید. سایز درب متناسب با ظرفیت دستگاه است. برای قرار دادن لوازم باید درب را به طور کامل باز کنید تا تجهیزات با درب برخوردی نداشته باشند. جنس درب هم از پلی اتیلن است که در مقابل حرارت و رطوبت دوام زیادی دارد و پوسیده نمی شود.

عملکرد دستگاه اتوکلاو

تمام اجزای تشکیل دهنده اتوکلاو دست در دست هم می دهند تا این دستگاه کارایی قابل توجه داشته باشد. اگر دستگاه را با گارانتی خریداری کرده باشید در صورتی که یکی از قطعات دچار مشکل شود تعمیر و تعویض آن رایگان خواهد بود. عملکرد دستگاه اتوکلاو به این صورت است که شما باید ابتدا تجهیزات را در داخل محفظه درونی دستگاه قرار دهید و بعد از بستن درب سیستم را روشن کنید. در این شرایط کمی هوا درون دستگاه باقی می ماند که توسط پمپ وکیوم خارج می شود. وقتی هوا خارج می شود بخار جایگزین آن می شود تا بتواند استریل را به بهترین شکل ممکن انجام دهد.

اگر بخار ۱۳۴ درجه باشد دستگاه در ۳ دقیقه کار استریل را کامل می کند. اما اگر هوای گرم دستگاه ۱۶۰ درجه باشد دستگاه برای استریل کردن به ۲ ساعت زمان نیاز دارد. وقتی درب دستگاه بسته و هوا خارج می شود. منبع مولد بخار شروع به تولید بخار و انتقال آن به محفظه بیرونی که لوازم در آن قرار دارند می کند. وقتی دما و فشار به مقدار مشخص رسید کار استریل شروع می شود. پس از اتمام کار بخاری که آلودگی ها را تمیز کرده از لوله خروج وارد فاضلاب می شود.

اهمیت پمپ وکیوم در اتوکلاو

پمپ وکیوم در دستگاه اتوکلاو اهمیت بسزایی دارد و اگر به درستی کار نکند هوا از داخل محفظه خارج نمی شود بدین ترتیب بخار نمی تواند برای استریل کردن لوازم جایگزین هوا شود. نصب پمپ وکیوم به این دلیل است تا شما بتوانید هوایی که درون ابزارهای حفره دار و متخلخل است را به راحتی خارج کنید. برای خارج کردن بسته های هوایی از سیستم خصوصا محفظه داخلی پمپ باید یا سرعت بالا هوا را مکش کند تا بخار بتواند جایگزین ان شود به همین دلیل است که اهمیت پمپ در این سیستم چندین برابر می شود.

استفاده از پمپ وکیوم در این دستگاه پیشرفته دو مزیت اصلی دارد:

1. اولین مزیت خارج کردن بسته های هوایی آن هم قبل از شروع سیکل استریل

2. دومین مزیت پمپ خشک کردن ابزارها بعد از تمام مراحل استریل و پایان کار دستگاه