علائم و پیشگیری از سندرم نشت روده
ارسال شده توسط naderymn1367 5 سال پیش

⚠️ گزارش تخلف

به تازگی، پدیده‌ای به نام سندرم نشت روده توجهاتی را، به خصوص در میان علاقه‌مندان به طب طبیعی، به خود جلب کرده است. نشت روده که با عنوان ‌”‌افزایش نفوذپذیری روده‌”‌ نیز مشهور است، وضعیتی گوارشی است که در آن، باکتری‌ها و سموم قادر هستند از دیواره‌های روده به جریان خون “‌نشت‌”‌ کنند. اکثر متخصصان و پزشکان نشت روده را به عنوان یک وضعیت یا بیماری واقعی به رسمیت نمی‌شناسند.

علت‌، علائم و پیشگیری از سندرم نشت روده

با وجود این، برخی شواهد علمی وجود دارند که نشان می‌دهند، نشت روده وجود دارد و ممکن است با بروز مشکلات سلامتی متعددی نیز در ارتباط باشد. در این مقاله، به معرفی نشت روده و بیان علت‌ها، عوارض، اقدامات پیشگیرانه و هم‌چنین، به برخی نظرات غیر علمی درباره‌ی این وضعیت می‌پردازیم.

۱. تعریف نشت روده

مجرای گوارشی انسان مسیری است که طی آن، مواد غذایی تجزیه می‌شوند و مواد مغذی درون آن‌ها جذب بدن می‌شوند.

هم‌چنین، دستگاه گوارش نقش مهمی در محافظت از بدن در برابر مواد مضر ایفا می‌کند. دیواره‌ی روده‌ها مانند یک دیوار دفاعی عمل می‌کنند و بر هر آن‌چه وارد جریان خون، و از آن‌جا به اندام‌های بدن منتقل می‌شود، نظارت می‌کنند.

شکاف‌های کوچکی به نام “‌اتصالات محکم‌”‌ در دیواره‌ی روده وجود دارند که آب و مواد مغذی را از خود عبور می‌دهند، و هم‌زمان از عبور مواد مضر جلوگیری می‌کنند. نفوذپذیری روده به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، مواد به راحتی از دیواره‌ی روده عبور می‌کنند.

هنگامی که اتصالات محکم دیواره‌های روده به اصطلاح گشاد شوند، نفوذپذیری روده‌ها بیش‌تر می شود و ممکن است به باکتری‌ها و سموم اجازه دهند از دیواره‌های روده عبور کنند و وارد جریان خون شوند. به این پدیده معمولا “‌نشت روده‌”‌ گفته می‌شود.

هنگامی که روده دچار “‌نشت‌”‌ می‌شود، باکتری‌ها و سموم می‌توانند وارد جریان خون شوند؛ در این شرایط ممکن است بدن دچار التهاب گسترده‌ای شود و احتمالا این التهاب باعث واکنش دستگاه ایمنی بدن خواهد شد.

علائم احتمالی سندرم نشت روده عبارت هستند از نفخ، حساسیت‌های غذایی، خستگی مفرط، مشکلات گوارشی، و مشکلات پوستی.

با وجود این، نشت روده به عنوان یک تشخیص پزشکی به رسمیت شناخته نمی‌شود. در واقع، حتی برخی از متخصصان پزشکی وجود آن را نیز انکار می‌کنند.

به ادعای آن‌هایی که به وجود نشت روده باور دارند، این وضعیت عامل اصلی ایجاد انواع مختلفی از وضعیت‌ها و بیماری‌ها از جمله سندرم خستگی مزمن، میگرن، بیماری ام‌ اس، فیبرومیالژیا، حساسیت‌های غذایی، ناهنجاری‌های تیروئید، نوسانات خلقی، مشکلات پوستی، و اوتیسم است.

ولی مشکل این‌جا است که مطالعات علمی بسیار اندکی از سندرم نشت روده نام برده‌اند.

به هر صورت، متخصصان پزشکی در این مسئله اتفاق نظر دارند که افزایش نفوذپذیری روده، یا نفوذپذیری بیش از حد روده، با برخی بیماری‌های مزمن خاص ارتباط دارد.

به طور خلاصه باید گفت، نشت روده یا نفوذپذیری بیش از اندازه‌ی روده پدیده‌ای است که طی آن، اتصالات محکم دیواره‌های روده به اصطلاح گشاد می‌شوند، و به مواد مضر اجازه‌ می‌دهند وارد جریان خون شوند.

علت های بروز نشت روده

سندرم نشت روده هم‌چنان تا حدودی به عنوان معما در دنیای پزشکی باقی مانده است، و متخصصان نیز هم‌چنان تلاش می‌کنند تا علت‌های دقیق این وضعیت را شناسایی کنند.

پروتئینی به نام زنولین تنها عامل تنظیم کننده‌ی شناخته شده‌ی نفوذپذیری روده است.

هنگامی که این پروتئین در آدم‌هایی با آسیب‌پذیری ژنتیکی، فعال می‌شود، می‌تواند باعث بروز نشت روده شود. دو عامل باعث تحریک ترشح زنولین می‌شوند؛ باکتری‌هایی موجود در روده‌ها و گلوتن – گلوتن پروتئینی است که در گندم و سایر غلات یافت می‌شود.

با وجود این، برخی از مطالعات نشان داده‌اند، گلوتن نفوذپذیری روده را فقط در آدم‌های مبتلا به وضعیت‌هایی نظیر بیماری سلیاک یا سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر افزایش می‌دهد.

عوامل متعددی ممکن است باعث بروز سندرم نشت روده شوند.

در این بخش، به برخی از عوامل اشاره می‌کنیم که برخی از متخصصان معتقدند، در بروز نشت روده نقش دارند:

۲. مصرف بیش از اندازه‌ی قند

یک رژیم غذایی ناسالم و مملو از قند، به خصوص فروکتوز، می‌تواند در کارکرد دیواره‌ی روده در جلوگیری از ورود مواد مضر به جریان خون اختلال ایجاد کند.

۳. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی

استفاده‌ی طولانی مدت از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی نظیر ایبوپروفن می‌تواند نفوذپذیری روده را افزایش دهد و باعث بروز نشت روده شود.

۴. مصرف الکل

مصرف بیش از اندازه‌ی الکل ممکن است نفوذپذیری روده را افزایش دهد.

۵. کمبود مواد مغذی

کمبود ویتامین A، ویتامین D، و روی (زینک)، هر یک به تنهایی، با افزایش نفوذپذیری روده در ارتباط هستند.

۶. التهاب

التهاب مزمن در سرتاسر بدن نیز می‌تواند با بروز سندرم نشت روده در ارتباط باشد.

۷. استرس

استرس مزمن یکی از عوامل بروز اختلالات متعدد دستگاه گوارشی، از جمله نشت روده است.

۸. وضعیت ناسالم روده‌ها

میلیون‌ها باکتری در روده‌ها زندگی می‌کنند؛ برخی از آن‌ها مفید و برخی دیگر مضر هستند. هنگامی که تعادل میان باکتری‌های مفید و مضر به هم می‌ریزد، ممکن است کارکرد دیواره‌های روده در جلوگیری از نشت مواد مضر به جریان خون نیز دچار اختلالات شود.

۹. رشد بیش از حد مخمرها

مخمرها به طور طبیعی در روده‌ها زندگی می‌کنند، ولی رشد بیش از حد آن‌ها ممکن است باعث بروز نشت روده شود.

در مجموع باید گفت، متخصصان پزشکی هم‌چنان در حال تلاش برای تشخیص علت‌های بروز سندرم نشت روده هستند. رژیم غذایی ناسالم، استفاده‌ی طولانی مدت از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، استرس، و التهاب مزمن برخی از عواملی هستند که ممکن است به بروز سندرم نشت روده کمک کنند.

بیماری های مرتبط با نشت روده

این ادعا که نشت روده ریشه‌ی اصلی برخی از مشکلات سلامتی و بیماری‌های مدرن است، هنوز توسط دانشمندان تایید نشده است. با وجود این، بسیاری از مطالعات به ارتباط میان افزایش نفوذپذیری روده و بسیاری از بیماری‌های مزمن اشاره کرده‌اند.

۱۰. بیماری سلیاک

بیماری سلیاک نوعی بیماری خود ایمنی است که با حساسیت شدید در برابر گلوتن شناخته می‌شود.

مطالعات زیادی نشان داده‌اند، میزان نفوذپذیری روده در بیماران مبتلا به بیماری سلیاک بیش‌تر است.

در واقع، یافته‌های یک مطالعه نشان داده‌اند، مصرف گلوتن به شکل قابل ملاحظه‌ای، به سرعت، نفوذپذیری روده را در بیماران مبتلا به سلیاک افزایش می‌دهد.

۱۱. دیابت

طبق برخی شواهد علمی، افزایش نفوذپذیری روده در ابتلای افراد به دیابت نوع ۱ نقش دارد.

دیابت نوع ۱ به علت تخریب خود ایمنی سلول‌های بتای تولید کننده‌ی انسولین در لوزالمعده ایجاد می‌شود.

به ادعای برخی از پژوهشگران، واکنش ایمنی عامل تخریب سلول‌های بتا ممکن است به دلیل وجود برخی مواد خارجی باشد که از روده‌ها به جریان خون نشت کرده‌اند.

نتایج یک مطالعه نشان دادند، سطوح زنولین در ۴۲ درصد از شرکت کننده‌های مبتلا به دیابت نوع ۱ به اندازه‌ی قابل توجهی بالا بود. زنولین عامل تنظیم کننده‌ی شناخته شده‌ای برای میزان نفوذپذیری روده است.

طی مطالعه‌ای بر روی حیوانات، میزان نفوذپذیری روده‌ی موش‌های آزمایشگاهی مبتلا به دیابت در مقایسه با وضعیت‌شان پیش از ابتلا به این بیماری غیر طبیعی بود.

۱۲. بیماری کرون

افزایش نفوذپذیری روده نقش قابل توجهی در بیماری کرون ایفا می‌کند. بیماری کرون نوعی اختلال گوارشی مزمن است که با التهاب مداوم در مجرای روده شناخته می‌شود.

مطالعات فراوانی به افزایش نفوذپذیری روده در بیماران مبتلا به بیماری کرون پی برده‌اند.

هم‌چنین، برخی از مطالعات نیز به افزایش نفوذپذیری روده در خویشاوندان آدم‌های مبتلا به بیماری کرون اشاره کرده‌اند؛ این آدم‌های نیز در معرض خطر بالای ابتلا به این بیماری قرار دارند.

این یافته‌ها نشان می‌دهند، افزایش نفوذپذیری ممکن است با عامل ژنتیکی بیماری کرون در ارتباط باشد.

۱۳. سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر

مطالعات دریافته‌اند، آدم‌های مبتلا به سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر احتمالا دچار افزایش نفوذپذیری روده هستند.

سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر نوعی اختلال گوارشی است که با علائمی نظیر اسهال و یبوست شناخته می‌شود. نتایج یک مطالعه نشان دادند، افزایش نفوذپذیری روده در آدم‌های مبتلا به سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر با اسهال غالب بسیار شایع است.

۱۴. حساسیت غذایی

برخی از مطالعات نشان داده‌اند، آدم‌های مبتلا به حساسیت غذایی معمولا دچار اختلال کارکرد روده‌ها در ممانعت از عبور مواد مضر به جریان خون هستند.

نشت روده ممکن است باعث عبور پروتئین‌های غذا از دیواره‌های روده‌ها، و باعث تحریک واکنش ایمنی بدن شود. واکنش ایمنی بدن به یک پروتئین غذایی که با نام آنتی‌ژن شناخته می‌شود، تعریف اصلی یک حساسیت یا آلرژی غذایی است.

به طور خلاصه، مطالعات متعددی نشان داده‌اند آدم‌های مبتلا به برخی بیماری‌های مزمن، در واقع، دچار افزایش نفوذپذیری روده‌ نیز هستند.

نشت روده؛ علت یا علامت بیماری

آن دسته از متخصصانی که به وجود سندرم نشت روده باور دارند، ادعا می‌کنند این سندرم علت اصلی بروز بیش‌تر مشکلات سلامتی و بیماری‌های مدرن است.

در حقیقت، بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند افزایش نفوذپذیری روده در بیماری‌های مزمن متعدد، به خصوص اختلالات خود ایمنی، مشاهده می‌شود.

با وجود این، تایید این ادعا که نشت روده ممکن است علت بروز بیماری باشد، دشوار است.

آن دسته از متخصصانی که در مورد نشت روده تردید دارند، معتقدند افزایش نفوذپذیری روده یکی از علائم بیماری‌ مزمن، نه یک دلیل با علت ریشه‌ای.

جالب است بدانید، مطالعات حیوانی در خصوص بیماری سلیاک، دیابت نوع ۱، و سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر افزایش نفوذپذیری روده را پیش از بروز بیماری تشخیص دادند.

این شواهد می‌توانند از این نظریه که نشت روده در ایجاد بیماری نقش دارد، پشتیبانی کنند.

از سویی دیگر، مطالعه‌ای نشان داده است میزان نفوذپذیری روده در ۸۷ درصد از بیماران مبتلا به بیماری سلیاک بعد از پیروی از یک رژیم غذایی بدون گلوتن، طی مدت بیش‌تر از یک سال، به وضعیت طبیعی بازگشت. پیروی از رژیم غذایی بدون گلوتن به عنوان درمان استاندارد بیماری سلیاک به شمار می‌رود.

این یافته‌ها نشان می‌دهند نفوذپذیری غیر طبیعی روده ممکن است واکنشی به مصرف گلوتن باشد، نه علت بروز بیماری سلیاک.

به طور کلی، هنوز شواهد کافی جهت تایید این ادعا که نشت روده علت اصلی بروز بیماری مزمن باشد، وجود ندارند.

به طور خلاصه باید گفت، به طور مداوم افزایش نفوذپذیری روده را در بسیاری از وضعیت‌های مزمن مشاهده کرده‌اند. با وجود این، هیچ مدرک جامعی برای اثبات این ادعا که نشت روده علت اصلی بروز این وضعیت‌ها باشند، وجود ندارد.

برخی از ادعاهای غیر علمی درباره‌ی سندرم نشت روده

شواهد کافی وجود دارند که تایید می‌کنند سندرم نشت روده واقعا وجود دارد. با وجود این، برخی از ادعاها درباره‌ی نشت روده آن‌چنان علمی نیستند.

آن دسته از آدم‌هایی که به وجود سندرم نشت روده باور دارند، ادعا می‌کنند این وضعیت با طرف گسترده‌ای از امراض نظیر اوتیسم، اضطراب، اگزما، و سرطان در ارتباط است. بسیاری از این ادعاها هنوز توسط مطالعات علمی تایید نشده‌اند.

برخی مطالعات نشان داده‌اند، بخشی از کودکان مبتلا به اوتیسم دچار افزایش نفوذپذیری روده هستند، ولی سایر مطالعات دریافته‌اند، میزان نفوذپذیری روده کودکان مبتلا به اوتیسم طبیعی است.

در حال حاضر، هیچ مطالعه‌ی علمی وجود نشت روده را پیش از بروز اوتیسم نشان نداده‌ است؛ به این ترتیب، هیچ شاهد علمی مبنی بر نشت روده عامل ایجادکننده‌ی اوتیسم باشد، وجود ندارد.

برخی شواهد نشان می‌دهند، عبور باکتری از دیواره‌ی روده ممکن است در بروز اضطراب و استرس نقش داشته باشد، ولی برای تایید ارتباط احتمالی میان این دو موضوع به پژوهش‌های بیش‌تری نیاز است.

نتایج مطالعات بر روی ارتباط میان اگزما و نفوذپذیری روده متناقض هستند؛ و در حال حاضر، هیچ مبنای علمی برای ادعا ارتباط میان نشت روده و سرطان نیز وجود ندارد.

به علاوه، برخی از درمان‌های پیشنهادی سندرم نشت روده دارای پشتوانه‌ی علمی ضعیفی است.

اثربخشی بسیاری از مکمل‌ها و داروهایی که در وبسایت‌ها به فروش می‌رسند نیز هنوز تایید نشده است.

در مجموع، شواهد کافی برای اثبات وجود سندرم نشت روده وجود دارند؛ با این حال، دانشمندان هنوز ارتباط میان بروز وضعیت‌هایی نیز اوتیسم یا سرطان را با سندرم نشت روده تایید نکرده‌اند.

چگونگی بهبود وضعیت سلامت روده‌ها

سندرم نشت روده یک تشخیص پزشک رسمی نیست، و هنوز هیچ روش درمانی توصیه‌ شده‌ای برای آن وجود ندارد.

با این حال، راه‌های وجود دارند که به بهبود وضعیت سلامت روده‌ها کمک می‌کنند. یکی از روش‌های کلیدی برای حفظ سلامتی روده‌ها افزایش شمار باکتری‌های مفید در آن‌ها است.

در این بخش، به چند استراتژی برای حفظ سلامت روده‌ها اشاره می‌کنیم:

۱۵. محدودیت در مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده

رشد باکتری‌های مضر با افزایش مصرف قند بیش‌تر می‌شود؛ مصرف بیش از اندازه‌ی قند می‌تواند در کارکرد روده در جلوگیری از عبور مواد مضر به جریان خون اختلال ایجاد کند.

۱۶. مصرف مکمل‌های پروبیوتیک

پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که می‌توانند به بهبود وضعیت سلامت روده‌ها کمک کنند. طبق یافته‌های علمی، مکمل‌های پروبیوتیک برای درمان بیماری‌های گوارشی مفید هستند.

۱۷. مصرف خوراکی‌های تخمیری

خوراکی‌های تخمیری نظیر ماست ساده، کیمچی، کلم ترشی، کفیر، و کامبوچا، حاوی پروبیوتیک‌هایی هستند که می‌توانند به بهبود وضعیت سلامت روده‌ها کمک کنند.

۱۸. مصرف مقدار زیادی خوراکی‌های سرشار از فیبر

فیبر محلول که در میوه‌ها، سبزی‌ها، و حبوبات یافت می‌شود، باکتری‌های مفید موجود در روده‌ها را تغذیه می‌کند.

۱۹. محدودیت مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی

مصرف طولانی مدت داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی نظیر ایبوپروفن می‌تواند احتمال ایجاد سندرم نشت روده را افزایش دهد.

به طور خلاصه باید گفت، افزایش باکتری‌های مفید در روده‌ها می‌تواند وضعیت سلامت آن‌ها را بهبود ببخشد و به پیشگیری از بروز سندرم نشت روده کمک کند.

جمع بندی

نشت روده یا افزایش نفوذپذیری روده وضعیتی است که در آن، باکتری‌ها و سموم می‌توانند از دیواره‌های روده عبور کنند و وارد جریان خون شوند.

برخی از متخصصان پزشکی وجود نشت روده را انکار می‌کنند، ولی شواهدی وجود دارد که می‌توانند صحت وجود افزایش نفوذپذیری روده را تایید کنند.

برای مثال، سندرم نشت روده در بسیاری از اختلالات خود ایمنی مشاهده می‌شود.

با وجود این، شواهد کافی مبنی بر این‌که سندرم نشت روده علت اصلی بروز این بیماری‌ها باشد، وجود ندارد.

جهت کاهش خطر ابتلا به سندرم نشت روده، باید با پیروی از یک رژیم غذایی سالم و محدودیت مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی به بهبود وضعیت سلامت روده‌های‌تان کمک کنید.