نارین قلعه شهر یزد
ارسال شده توسط yazdan_7303 5 سال پیش

⚠️ گزارش تخلف

50کیلومتري شمال غرب شهر یزد؛ شهرمیبد، میدان شهرداري ابتداي بلوار امام  

این بنا روي تپهاي به ارتفاع 25 متر با شیب کم از قسمت جنوب به شمال (قسمتهایی از قلعه که در حاشیههاي بخش جنوبی شهر قرار گرفتهاند،

بالغ بر 20 متر نسبت به قسمتهاي واقع شده در شمال، از ارتفاع بیشتري برخوردار هستند) قرار گرفته است و با ایستادن برفراز آن، میتوان به

تمامی شهر میبد و اطراف آن اشراف داشت. نارین قلعهي میبد یزد، یکی از بناهاي تاریخی و باشکوه ایران کهن در دوران ساسانی است عده اي نیز

معتقدند این بنا بدست سلیمان نبی ساخته شده است.این بناي کهن سال 1354 با شمارهي 3490 به ثبت ملی رسیده است. نارین قلعه در بدو دوران

ظهور اسلام نیز از ارزش و اهمیت بسیاري برخوردار بوده است که میتوان از آن به عنوان مکانی مستحکم و غیرقابل نفوذ در مقابل دشمنان و

بیگانگان یاد کرد. از نکات جالب و قابل توجهی که در مورد این مکان تاریخی باشکوه وجود دارد، میتوان به حضور شبکههاي زیرزمینی قابل تردد

اشاره کرد که طراحان و معماران آن دوران، آنها را براي تدارك و تهیهي مایحتاج زندگی افراد از جمله آب و غذا احداث کردهاند. راههایی که گفته

میشود هرگز توسط هیچ بیگانه و متجاوزي فتح نشده است. برخی از باستانشناسان، قدمت سکونت در این مجموعهي تاریخی را حدود 3 الی 4 هزار

سال قبل از میلاد برآورد کردهاند. کارشناسان معماري براین عقیدهاند که قرارگیري و احداث نارین قلعه روي زمینی بکر صورت نگرفته است. میتوان

آثاري از معماري را که به صورت ساختارخشتی در این مکان انجام شده است، در بخشها و لایههاي زیرین، قسمتهاي زیر دیوار شمالی و بخش

شاهنشین مشاهده کرد که نشان از مجموعهاي بسیار مهم و ارزشمند دارد. به نظر میرسد که این بناي تاریخی در دوران مختلف مورد ساخت و

سازهاي متعددي قرار گرفته هر چند بخشهاي زیرین که به نظر میرسد متعلق به دوران کهن است، به دلیل مستور بودن یا قابل دسترسی نبودن

همچنان نامشخص است. ولی کارشناسان باستانشناسی بر این باور هستند که تودهي خشتی وسیع قرار گرفته روي آن متعلق به دوران حکومت

ساسانیان است. آنها مهر کشف شده و کتیبهي پهلوي مربوط به آن را دلیل این ادعا بیان کرده که با خشتهایی با ابعاد 12*28*42 ساخته شده

است. همچنین به نظر میرسد که در دوران اوایل ظهور اسلام، این قلعه را به عنوان محل سکونت مورد استفاده قرار میدادند. چراکه میتوان

بخشهایی از معماري قرن چهارم و پنجم هجري قمري را در این مجموعه مشاهده کرد. هرچند به نظر میرسد عملیات تعمیر، مرمت و ساخت در

نارین قلعه، در دوران حکومت آل مظفر به پایان رسیده است. ازجمله این بازسازيها را میتوان در بخش شاهنشین، مردمنشین، برج و باروها و خندق

مشاهده کرد.نارین قلعه که در بین گذشتگان به نام دژ دالان نیز شهرت داشته روي تپهاي مرتفع احداث شده است که با قرار گیري بر آن میتوان به

تمامی شهرستان میبد و اطراف آن اشراف داشت. باستانشناسان و معماران، مساحت این بناي تاریخی که قدمت آن را به دوران اشکانی و پیش از

اسلام نسبت دادهاند، بالغ بر 3 هکتار در بخش شاهنشین ودر بعضی منابع 15000مترمربع نام برده شده که به نظر این عدد، به بخش شارستان آن

مرتبط است. معماران و طراحان سازندهي این اثر ایران کهن، قلعهي میبد را به صورت هفت طبقه و به گونهاي احداث کردند که از برج و باروها و

دربندهاي مختلفی برخوردار است. از نکات معماري جالب و مهم صورت گرفته در ساخت و احداث این مجموعهي عظیم تاریخی، میتوان به حفر

خندقی که نقبهاي زیر آن تا امتداد یک فرسنگ نیز ادامه دارد، اشاره کرد. همان گونه که در تمامی شهر قلعههاي ایران حفر خندق بخشی از امور

دفاعی شهر بوده در طراحی این شهر قلعه نیز حفر خندق را به دلیل انجام امور دفاعی و نظامی در مقابل تجاوز و حملهي بیگانگان در نظر گرفتهاند.

معماران ایران کهن، براي نارین قلعهي میبد یزد، 4 برج گرد که از ارتفاع زیادي برخوردار است، تعبیه کردهاند که متاسفانه در عصر حاضر تنها بخش

مرکزي آنها برجاي مانده است. برخی از کارشناسان معماري معتقد هستند که در ابتدا این قلعه را با حفر خندق پیریزي کرده و سپس پنج طبقه را با

استفاده از مصالح خشت و گل احداث کردند. ابعاد خشتهایی که در ساخت این بنا مورد استفاده قرار گرفته است با یکدیگر متفاوت بوده و همین امر

بیانکنندهي ساخت و تکمیل قلعه در دوران مختلف تاریخی است. برخی از این خشتها که احتمال میرود در دوران مادها استفاده شده باشند، از

ابعادي برابر با 10*24*40 سانتیمتر برخوردار هستند .دروازهاي نیز که به عنوان دروازهي ورودي ساخته شده است، در بخش غربی قلعه و با ساخت دو

برج که در دو طرف دربند قرار گرفتهاند، مسئولیت نگهداري و محافظت از آن را به عهده داشتند. حضور چاهی بسیار قدیمی با ابعادي برابر با

1*30*301 سانتیمتر است که از شکل هندسی چهارضلعی برخوردار بوده است. در واقع میتوان گفت که نارین قلعه از دو قسمت اصلی براي سکونت

و زندگی تشکیل شده است که به دو بخش بالایی و پایینی شهرت دارد. در بخش پایینی خسارات و خرابیهاي بسیاري صورت گرفته است که میتوان

به بخش مردمنشین، مسجد، حمام و گذرگاهها و دیگر بخشهاي شهري اشاره کرد که امروزه اثري از آنها باقی نمانده است که به شارستان معروف

است. این درحالی است که در بخش بالایی که به حاکمنشین معروف است، عمارات و مکانهایی در سه طبقه احداث شده است که از دربند سوم

شروع و با حرکتی حلزونی شکل در بخش شاهنشینی که به شاهنشین مظفري معروف است، پایان مییابد. نور تامین شدهي فضاهاي سرپوشیده نیز به

صورت سوراخهایی که به عنوان روزنه در بخشهاي بالایی دیوارها قرار گرفتهاند، ایجاد میشود. نارینقلعهي میبد نیز بعد از ارگ بم بزرگترین شهر

قلعهي خشتی ایران است. پیشنهاد می شود در بهار و پائیز به دیدن اینجا بروید و از خرید سفال هاي زیباي میبد غافل نشوید. پیشنهاد ما سفر در

بهار است.