
شهر سوخته در 56 کیلومتري جنوب زابل و 160 کیلومتري شمال زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان و در
حاشیه جاده زابل به زاهدان واقع شده است
شهر سوخته نام بقایاي دولت شهري باستانی در که روي آبرفتهاي مصب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون و زمانی در ساحل آن رودخانه بنا شده بود.
دوره بناي این شهر بزرگ باعصر برنز تمدن جیرفت قارن است و ایرانیان در حدود 6000 سال پیش در این شهر زندگی میکردهاند. شهر سوخته 280
هکتار وسعت دارد. این شهر داراي پنج قسمت اساسی بوده که شامل بخش مسکونی؛ بخشهاي مرکزي؛ منطقه صنعتی؛ بناهاي یادمانی؛ و گورستان
است که به صورت تپههاي متوالی و چسبیده به هم واقع شدهاند. بر اساس نظر متخصصان این شهر در سه هزار و 200 سال قبل از میلاد پایه گذاري
شده و مردم آن در چهار دوره بین سال هاي سه هزار و 200 تا هزار و 800 قبل از میلاد در آن سکونت داشته اند. به دلیل آتش سوزي در دو دوره زمانی
بین سال هاي سه هزار و 200 تا دو هزار و 750 قبل از میلاد «شهر سوخته» نامیده می شود. این شهر از نادرترین شهرهاي باستانی است که در آن، زنان
عهده دار امور مالی خانواده شان بوده اند، بر مبناي یافته هاي باستان شناسان شهر سوخته 151 هکتار وسعت دارد و بقایاي آن نشان می دهد که این
شهر داراي پنج بخش مسکونی واقع در شمال شرقی شهر سوخته، بخش هاي مرکزي، منطقه صنعتی، بناهاي یادمانی و گورستان است که به صورت تپه
هاي متوالی و چسبیده به هم واقع شده اند. در حفاري هاي اخیر شهر سوخته مشخص شد که با توجه به صنعتی بودن آن و وجود کارگاه هاي صنعتی
ساخت سفال و جواهرات در این منطقه، ساکنان شهر سوخته از درختان موجود در طبیعت براي سوخت استفاده می کرده اند. براي نخستین بار در شهر
سوخته یک چشم مصنوعی متعلق به چهار هزار و 800 سال قبل کشف شد، این چشم مصنوعی متعلق به زنی 25 تا 30ساله بوده که در یکی از گور هاي
شهر سوخته مدفون شده بود و چشم مصنوعی بر روي جمجمه او قرار داشته است چشم مصنوعی یافت شده در چشم چپ این زن کار گذاشته شده و با
وجود گذشت زمان هنوز سالم مانده است. جنس این چشم مصنوعی یافت شده بطور کامل مشخص نشده اما به نظر می رسد در ساخت آن از قیر
طبیعی مخلوط به نوعی چربی جانوري استفاده شده است. در روي این چشم مصنوعی ریزترین مویرگ هاي داخل چشم توسط مفتول هاي طلایی به
قطر کمتر از نیم میلی متري طراحی شده و مردمک این چشم نیز در وسط طراحی شده و تعدادي خطوط موازي که تقریبا یک لوزي را تشکیل می دهند
در پیرامون مردمک دیده می شود یکی از شگفت انگیزترین یافته هاي این شهر باستانی، پیدا شدن نشانه هاي کهن ترین جراحی مغز در آن است در
این رابطه جمجمه اي از دختر دوازده یا سیزده ساله کشف شده که در چهار هزار و 800 سال قبل پزشکان آن دیار براي درمان بیماري هیدروسفالی
(جمع شدن مایع درجمجمه) بخشی از استخوان جمجمه او را برداشته و جراحی کردند و این دختر بچه نیز مدت ها بعد از این عمل زنده مانده است. در
کاوش هاي انجام شده در شهر سوخته یک خط کش ساخته شده از چوب آبنوس کشف شده است. سرپرست گروه باستان شناسی شهرسوخته گفت:
این خط کش به طول 10 سانتیمتر با دقت نیم میلیمتري و از جنس چوب آبنوس است و کشف آن نشانگر این امر است که ساکنان این شهر باستانی
پیشرفت هاي زیادي در زمینه علم ریاضیات داشته اند. از گور باستانی شماره 761 در شهر سوخته کهن ترین تخته نرد جهان به همراه 60 مهره پیدا
شده است. این تخته نرد بسیار قدیمی تر از تخته نردي است که در گورستان سلطنتی «اور» در بین النهرین پیدا شده بود. باستان شناسان هنگام
کاوش در یک گور پنج هزار ساله جامی را یافتند که نقش یک بز و یک درخت روي آن دیده می شد، آن ها پس از بررسی این شی دریافتند نقش روي
جام برخلاف دیگر آثار به دست آمده از محوطه هاي تاریخی شهر سوخته، تکراري هدفمند دارد، به گونه اي که حرکت یک بز به سوي درخت را نشان
می دهد. باستان شناسان با نزدیک کردن این تصاویر به یکدیگر موفق شدند نمونه اي ازیک تصویر متحرك را در قالب یک فیلم 20 ثانیه اي به دست
آورند با توجه به اینکه در شهر سوخته هیچ خطی یافت نشده نام واقعی این شهر نیز ناشناخته مانده است. در حال حاضر کمتر از 5 درصد این شهر
تاریخی کاوش شده که در این کاوش ها به شواهد خوبی از زندگی مردم پنج هزار سال قبل رسیده ایم. از کل پیکرك هاي حیوانی یافت شده در این
منطقه تاریخی حدود 90 درصد مربوط به پیکرك گاو است که نشاندهنده اعتقاد به برکت و نیز حاصلخیزي این منطقه است. مردم این شهر در آیین
تدفین خود مردگان را به حالتی خاص به همراه خوراکی و گاه سکه و اشیا دفن کرده اند که این موضوع نیز نشانگر اعتقاد این مردم به زندگی پس از
مرگ است. بهترین زمان سفر فصول غیر گرم سال می باشد.
نظرات (0)
به یوزبیت؛ خانه محتوا خوش آمدید
یوزبیت، به نویسندگان مستقل این امکان را میدهد که رایگان تولید محتوا کنند و با کمک هوش مصنوعی، محتوای خود را به صورت مؤثر به مخاطبان نمایش دهند.
سایر مقالات نویسنده
جدیدترین مقالات
درباره ما . راهنما . اطلاعیهها . آپدیتها . قوانین . ارتباط با ما
کلیه حقوق این سایت برای یوزبیت محفوظ میباشد.